ΜΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ Ε.Π.Φ

Η ελευθεριακή παρέμβαση φιλοσοφικής είναι μία πολιτική συλλογικότητα που συγκροτήθηκε κατά την διάρκεια του φοιτητικού κινήματος ’06-’07, το οποίο ξέσπασε ενάντια στο νόμο-πλαίσιο και την αναθεώρηση του άρθρου 16. Από τότε η σύνθεση της ε.π.φ έχει αλλάξει αρκετές φορές, αλλά εξακολουθεί να αποτελεί μία ομάδα ατόμων τα οποία επιλέγουμε να οργανωθούμε σε αυτόνομη βάση ενάντια σε κάθε μορφής αντιπροσώπευση και ιεραρχία – τυπική και άτυπη.
Το πανεπιστήμιο αν και προβάλλεται ως «χώρος ελεύθερης διακίνησης ιδεών», στην ουσία είναι ένα ακόμη πεδίο συντήρησης της καπιταλιστικής πραγματικότητας, καθώς εντός του πανεπιστημίου διατηρούνται οι ταξικοί διαχωρισμοί. Πιο συγκεκριμένα, η κοινωνική θέση και το κύρος του εργαζόμενου προσδιορίζονται από την βαθμίδα της εκπαίδευσης από την οποία έχει αποφοιτήσει. Η διάκριση αυτή οξύνεται από τον διαχωρισμό πνευματικής και χειρωνακτικής εργασίας, ο οποίος συντηρείται από το άλλοτε κραταιό αν και σήμερα ξεφτισμένο συλλογικό φαντασιακό της ελληνικής κοινωνίας. Για παράδειγμα, κάποιες σχολές κύρους (πχ. φιλοσοφική, νομική) φέρονται ως εγγυήτριες της «εξέχουσας» πνευματικής εργασίας και της επαγγελματικής αποκατάστασης, δημιουργώντας την επιθυμία για το κυνήγι της καριέρας. Για χάρη αυτού του ονείρου οι φοιτητές δεν φαίνεται να προβάλλουν την οποιαδήποτε αντίσταση – κριτική μπροστά στη μεταφορά του κόστους της φοιτητικής ζωής (σίτηση,στέγαση,σπουδές,μεταφορά) κατευθείαν στην τσέπη τους.
Από την άλλη μεριά, πολύ συχνά οι φοιτητές και φοιτήτριες απασχολούνται χωρίς ασφάλιση σε προσωρινές δουλειές με μισθό χαρτζιλίκι, χωρίς να επιδιώκουν να προστατεύσουν τα εργασιακά τους δικαιώματα, προτάσσοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την φοιτητική τους ιδιότητα έναντι της εργασιακής. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που οι φοιτητικοί αγώνες δύσκολα ενώνονται με τους εργατικούς. Επιπλέον φοιτητές/τριες, κυρίως μεταπτυχιακού και διδακτορικού κύκλου σπουδών, εργάζονται συχνά για μήνες απλήρωτοι/ες προς όφελος των καθηγητών και των ερευνητικών προγραμμάτων τους. Ας μην ξεχνάμε όμως και τις πρόσφατες προσπάθειες επανασύνδεσης του πανεπιστημίου με την αγορά εργασίας (νόμοι γιαννάκου και διαμαντοπούλου), όπως η σχέση αυτή εκφράζεται συχνά και στα ερευνητικά προγράμματα καθηγητών.
Συνεχίζοντας, θεωρούμε ότι το πανεπιστήμιο είναι το πεδίο εφαρμογής διάφορων τύπων πειθαρχήσεων. Στις εξεταστικές, για παράδειγμα, απαιτείται διάβασμα από συγκεκριμένη βιβλιογραφία και πολύ συχνά από ένα μόνο βιβλίο, το οποίο είτε είναι του διδάσκοντα είτε υπάρχουν σ’ αυτό απόψεις – κριτική των πραγμάτων από την οπτική του ίδιου. Τα μαθήματα γίνονται κατά το στείρο ακαδημαϊκό πρότυπο, σύμφωνα με το οποίο ο καθηγητής κάθεται απέναντι και σε εξέχουσα θέση από το κοινό, το οποίο αρκείται σε ερωτήσεις ή παρατηρήσεις επί των λεγομένων του. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, δεν ασκείται κριτική στην υποτιθέμενη αυθεντία του καθηγητή και οι φοιτητές/ριες δεν μπορούν να παράγουν δικό τους αυτόνομο λόγο. Όμως, η αυθεντία πλέον τροφοδοτείται από την αποκλειστική αρμοδιότητα του καθηγητή να κρίνει ποιος/ποια έχει αφομοιώσει ικανοποιητικά τις πληροφορίες που ο ίδιος έχει «διδάξει», ώστε να μπορεί να περάσει τελικά το εκάστοτε μάθημα. Για να το εξηγήσουμε καλύτερα, πιστεύουμε ότι η διάκριση διευθυντών – διευθυνόμενων είναι υπαρκτή στο πανεπιστήμιο μέσα από την κοινωνική σχέση καθηγητών – φοιτητών/ριών, καθώς δεν υπάρχει η κουλτούρα και η διάθεση της αμφισβήτησης του κύρους του γνωστικού αντικειμένου του καθηγητή.

Η φοιτητική ιδιότητα στην ελλάδα παρουσιάζεται ως η κατεξοχήν περίοδος χαλαρότητας και καλοπέρασης, χωρίς ιδιαίτερες υποχρεώσεις, εν όψει της επικείμενης εισόδου στο «δύσβατο πεδίο» της αγοράς εργασίας. Σε αυτό το σημείο φυσικά δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε στις παρατάξεις. Η γενικευμένη απάθεια των φοιτητών/τριών για τα κοινά αποτέλεσε προνομιακό πεδίο δράσης για τις κυρίαρχες συνδικαλιστικές παρατάξεις, οι οποίες την ενσωμάτωσαν πλήρως, αλληλοτροφοδοτώντας τον φαύλο κύκλο της αδιαφορίας και της ανάθεσης. Εξάλλου, ο ρόλος των φοιτητών/τριών στις γενικές συνελεύσεις είναι η απλή επικύρωση ήδη διαμορφωμένων πολιτικών πλαισίων, χωρίς ουσιαστικό πολιτικό διάλογο και συμβολή στις αποφάσεις του συλλόγου. Βέβαια, ευτυχώς, οι φοιτητές/τριες εξαργυρώνουν την μετέπειτα εργασιακή τους υποδούλωση με 4 χρόνια alternative «αγωνιστικότητας» (πάρτυ, ρεμπετάδικα και κάμπινγκ το καλοκαίρι)! Στον αντίποδα βρίσκεται ένα άλλο προκατασκευασμένο μοντέλο φοιτητικής ζωής, το οποίο προωθεί τα σκυλάδικα και τις εκδρομούλες (αράχωβα, μύκονος). Οι παρατάξεις αυτές πρόσκεινται στα γνωστά κόμματα εξουσίας και αυτοδιαφημίζονται ως ειδικοί επί των φοιτητικών θεμάτων (σημειώσεις, κονέ με καθηγητές, κ.λπ).
Το υποκείμενο «φοιτητής» για εμάς δεν είναι διαχωρισμένο και απαθές από την σύνδεση του πανεπιστημίου με την καπιταλιστική πραγματικότητα. Απέναντι στην «τυφλή» παρακολούθηση μαθημάτων, το φοιτητικό lifestyle, την σεξιστική φρασεολογία και συμπεριφορά καθώς και στην συνειδητή ή μη υποτίμηση όσων εργάζονται εντός του πανεπιστημίου (πχ. αδιαφορία για πεταμένους καφέδες ή για την καθαριότητα στις τουαλέτες, αφού «κάποιος άλλος θα τα κάνει για εμάς»), εμείς προτάσσουμε τα κοινά ταξικά μας συμφέροντα με το σύνολο των εργαζόμενων στο πανεπιστήμιο, οι οποίοι ενδεικτικά να πούμε ότι μπορεί να συντηρούν ή να καθαρίζουν τα κτήρια και τις εγκαταστάσεις του καθώς και να εργάζονται στα κυλικεία ή τα εστιατόρια. Προκρίνουμε την δημιουργία με τους εργαζόμενους, σε αει και τει, κοινών αγώνων οργανωμένων από τα κάτω.

Η ε.π.φ είμαστε μία ομάδα κοινωνικού χώρου, αφού οργανωνόμαστε στο πλαίσιο μίας πανεπιστημιακής σχολής. Θεωρούμε αναγκαίο τον ανταγωνιστικό λόγο μέσα στο πανεπιστήμιο, το οποίο αντιλαμβανόμαστε ως κοινωνικό χώρο, μιας και αποτελεί ένα μεγάλο κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Ως εκ τούτου, δεν θα μπορούσαμε να το αντιληφθούμε ως κάτι το διαφορετικό και ξέχωρο από το πώς αντιμετωπίζουμε τη ζωή μας συνολικά. Δεν μας χαρακτηρίζουν – και μάλιστα αποστρεφόμαστε – πολιτικές γραμμές ή πολιτικά στεγανά και έχουμε δημιουργήσει οι ίδιοι και οι ίδιες ένα μίνιμουμ πολιτικής συμφωνίας, η οποία διασφαλίζει και την εύρυθμη λειτουργία της συλλογικότητας. Δεν αναγνωρίζουμε μεταξύ μας άτομα που είναι αξιότερα πχ. για να γράφουν κείμενα, να φτιάχνουν αφίσες ή να μιλούν στις γενικές συνελεύσεις, προτείνοντας την κυκλική εναλλαγή των αρμοδιοτήτων. Θεωρούμε τους εαυτούς μας ως αντιφασίστες/τριες, αντισεξίστριες/ές και στηρίζουμε τις αυτοοργανωμένες δομές και διαδικασίες σε σχολές και γειτονιές, με τις οποίες επιλέγουμε να συναντηθούμε (και) στο δρόμο. Επιπλέον είμαστε ενάντια σε κάθε ιεραρχική δομή, άτυπη ή μη, και προτάσσουμε την οριζόντια οργάνωση στις διαδικασίες μας. Απορρίπτουμε οποιαδήποτε εκλογική διαδικασία εντός και εκτός του πανεπιστημίου, όπως επίσης και τη λογική της ανάθεσης σε «ειδικούς» των θεμάτων που καθορίζουν το πώς ζούμε και δρούμε. Θεωρούμε ότι όλες και όλοι είμαστε πολιτικά υποκείμενα και έχουμε φυσικά τον πρώτο λόγο στον τρόπο της καθημερινής μας δράσης και συμπεριφοράς.

Αυτά τα λίγα λόγια από εμάς. Όποια/ος ενδιαφέρεται θα μας βρει στον 4ο στο τραπεζάκι μπροστά στον μαυροκόκκινο τοίχο.

ελευθεριακή παρέμβαση φιλοσοφικής
ανοιχτή συνέλευση κάθε παρασκευή στις 17:00 στο στέκι της επφ (516)